De wereld om mij heen een stukje duurzamer maken!

Eerlijk is eerlijk: er gaat maar weinig boven een tosti met een goede portie ketchup. Dat je daarmee niet per se duurzaam bezig bent, moet je maar voor lief nemen. Maar dankzij The Ketchup Project zijn deze dagen voorbij. The Ketchup Project maakt ketchup waardoor boeren in Kenia 20x meer kunnen verdienen, met 30% minder suiker en bevat enkel pure ingrediënten. Driedubbel-win dus. Hier wilden we uiteraard meer over weten en daarom ging KnappeKop Roos langs bij Anne Janssens, co-founder van the Ketchup Project. ♫Aserejè ja de jè de jebe tu de jebere seibiunouva, majavi an de bugui an de buididipi♫, en lees snel verder!

Wie is Anne? 
Dat ben ik! Ik ben 38 en heb in Delft Technische Natuurkunde (TN) gestudeerd. Tijdens en na m’n studie heb ik me altijd bezig gehouden met duurzaamheid: bij DSM Innovatie heb ik gewerkt aan de verbetering van zonnepanelen door nieuwe materialen te introduceren, verliezen van koelingen in supermarkten te verminderen en richtte ik in 2009 mijn eigen bedrijfje in zonne-energie op. In 2012 ging ik volledig zelfstandig aan het werk, dit keer in windenergie: met de Windcentrale maken we het mogelijk voor iedereen in Nederland om eigen groene stroom op te wekken! Na een aantal jaar was de Windcentrale een stabiel bedrijf met een goed team en ben ik op zoek gegaan naar een nieuwe uitdaging. Uiteraard om de wereld een stukje duurzamer te maken..

Had je, in retroperspectief, nu dezelfde studie in Delft gedaan?
Ja! Ik vond mijn studie waanzinnig boeiend. Ik ben gestart met Industrieel Ontwerpen. Ook boeiend, maar ik miste een bepaalde diepgang. Bij TN kon ik heel goed m’n ei kwijt en heb ik veel geleerd waar ik nu nog (zij het op andere wijze) profijt van heb. Met name een manier van denken die systematisch is en bij vrijwel alles wat ik onderneem helpt!Hoe ben je op The

Ketchup Project gekomen?
Voedselverliezen zijn een groot probleem, met name aan het begin van de keten in ontwikkelingslanden. Zo’n 50% van alle groenten en fruit worden daar niet verkocht door een grillige afzetmarkt en worden direct na de oogst weggegooid. The Ketchup Project is in het leven geroepen in samenwerking met een paar vrienden van me (van wie één in Kenia werkte) om deze verliezen op te vangen door ze te drogen en door van die gedroogde producten een smaakvol, gezond product te maken (dat is dus ketchup geworden!).

Wat is het mooiste en lekkerste wat je met TheKetchup Project tot nu toe hebt bereikt?
We hebben ontzettend veel moois bereikt en meegemaakt. Maar het mooiste is wel de impact op de lokale gemeenschap in het dorp Kwakyai. Het dorp is helemaal opgebloeid sinds de droger er staat. Ze zijn trots, enthousiast en leveren prachtige gedroogde tomaten en mango’s!

Wat was de grootste uitdaging bij het opzetten van Het Ketchup Project?
Als ondernemer sta je voor veel uitdagingen: is het product gewild, is het financieel haalbaar, waar moet ik in godsnaam starten? De grootste uitdaging voor ons is (en blijft voorlopig) de diepteinvestering om de keten op te tuigen. Een leverketen ontwikkelen in een land als Kenia met al haar grilligheden vergt heel veel werk en geld. En geduld.. Deze investering zien we in geld niet snel terug – gelukkig wel in de impact die het daar heeft!

Duurzaamheid is de rode draad in je loopbaan. Waar komt jouw deze passie vandaan?
Klopt! Ik vind de uitspraak van Feike Sijbesma (CEO DSM) altijd erg sterk en aansluiten bij mijn visie: We can’t call ourselves succesful, nor can we be succesful in a world that is failing.
Daarnaast heb ik als kind (en nog steeds) altijd veel om de natuur gegeven. Ik denk dat ik daarom een natuurlijke drive heb om me in te zetten voor haar behoud.

Zijn er naar jouw idee spanningen tussen commercie en duurzaamheid? Zo ja, hoe ervaar jij dat in je werk?
Nee. Juist niet! Het optuigen van een duurzame keten spreekt de consument steeds meer aan. Daarnaast is het in ons geval (zowel bij de Windcentrale als bij The Ketchup Project) uiteindelijk goedkoper om de keten duurzaam op te tuigen. In beide gevallen maken we de keten zo kort en zelfvoorzienend (drogen op zonne energie, elektriciteit rechtstreeks uit eigen molen) dat we op lange termijn een voordelige keten hebben opgetuigd.

Denk jij dat het net zoals de Donut van Kate, tijd is voor een nieuw economisch model?
Ja! Zowel met de Windcentrale als met The Ketchup Project doorbreken we traditionele economische modellen: In het geval van de Windcentrale wordt je zelf eigenaar van een stukje windmolen. Geen tussenpartijen meer en grip op je stroomprijs. In het geval van The Ketchup Project hebben boeren in ontwikkelingslanden zicht op nieuwe markten. Daarmee meer verkoopzekerheid en minder verliezen. Bovendien verdienen ze per verkochte kg tomaat een stuk meer dan voorheen. Zo krijgen boeren in ontwikkelingslanden die normaal geen stem hebben en al generaties lang in een zogenaamde trap zitten, invloed op de keten en perspectief op ontwikkeling!

Stel, ik wil graag mijn dagelijkse leven een stukje verduurzamen. Waar zitten volgens jou als ervaringsdeskundige verbeterpunten?
Minder vlees eten. Met name koeienvlees. Ik vind zelf dat zonder vlees (of met minder vlees) leven het leven leuker en prettiger is. Daarnaast heb je met vliegen een enorme footprint. Trein kan een leuk alternatief zijn. Ook heeft NL en omgeving veel moois te bieden! En geen producten met palmolie. Helaas zit dat in ontzettend veel producten, van margarine tot shampoo. Ik kijk altijd even snel of er een alternatief in het schap staat.

Houd je leven comfortabel door je niet te richten op kleine verspillingen (zo wordt er vaak gezeurd over verliezen als je je oplader in het stopcontact laat zitten maar dit verlies is minimal), maar op de grotere effecten (vlees en vliegen en palmolie dus!).

Wat zijn de toekomstplannen voor The Ketchup Project?
We gaan droogcapaciteit uitbreiden in Kenia en nieuwe producten ontwikkelen. Ketchup van ananas, mango.. van alles wat daar verspild wordt kun je heerlijke ketchup bereiden! Ook gaan we met leuke nieuwe klanten van start. Wel blijven we organisch groeien – voorlopig zijn we niet op zoek naar een grote investeerder om een grote stap te maken.

Een vraag die we altijd stellen: zou je studenten aanraden om te gaan ondernemen of om de veiligheid te kiezen van een baan in loondienst?
Een baan in loondienst kan je heel veel brengen – leuke collega’s, zekerheid na die financieel krappe studietijd, persoonlijke ontwikkeling en nog veel meer. Ondernemen vind ik zelf fantastisch maar het is echt een vak! Je moet veel keuzes maken op allerlei fronten (juridisch, marketing, operatie) waarin je door niemand wordt bijgestaan en financieel krappe tijden moet aankunnen. Ik zou dit niet direct na je studie aanraden, al wil ik niemand die staat te springen om te ondernemen ontmoedigen.

Tot slot: nu ben ik wel heel benieuwd naar jullie ketchup! Waar kan ik deze proeven?
Wat goed! Onze ketchup is te koop bij de Plus supermarkten, Hutspot en te proeven bij vele horeca gelegenheden (Amsterdam, Arnhem). Op onze site vind je de verkooppunten!

Meer weten over Anne en The Ketchup Project? Check hier, hier, hier en hier!