Skiën in Zuid-Korea, shoppen in NY en duiken in Curacao!

Weet je nog Leonardo DiCaprio, de succesvolle piloot uit de film Catch Me If You Can? Hoewel hij de ene leugen aan de andere knoopt zien we hem wel in een heerlijk wereld van stewardessen en vliegtuigen. Het stereotype waar ligt er in die film dik bovenop en in de loop der jaren is er veel veranderd in de luchtvaart, maar het blijft een magisch en uniek beroep, vinden wij. Daarom waren we ook heel blij dat we Katinka Schuilwerve mochten interviewen. Zij heeft in eerste opzicht een normaal studentenleven achter de rug, maar eigenlijk ook totaal niet. Op haar 19e was ze al afgestudeerd pilote en nu vliegt ze al een geruime tijd voor onze Koninklijke Luchtvaart Maatschappij! Hoe was de weg hier naartoe en hoe vloog zij letterlijk en figuurlijk door haar studententijd heen? Veel vragen en daarom tijd voor antwoord! KnappeKop Syb op de koffie bij de kapitein Schuilwerve, riemen vast en lees snel verder!

Ready for take-off: wie is Katinka?
Dat ben ik! Ik ben 27 jaar en woon in Amsterdam. In 2007 heb ik de opleiding tot verkeersvlieger gevolgd aan de KLM Flight Academy. Een kleine 2 jaar later heb ik die opleiding afgerond, maar kon ik niet direct aan de slag als piloot door de economische crisis. Banen in de luchtvaart waren schaars en ik wilde niet stil zitten. Daarom heb ik toen besloten een studie te volgen en daarnaast zoveel mogelijk vlieguren te maken. In 2009 ben ik toen begonnen met Europese Studies aan de UvA. In mijn vrije dagen deed ik vooral veel rondvluchten en allerlei andere baantjes in de zogenaamde ‘kleine luchtvaart’.

Wist je vroeger, toen je heel klein was, dat je pilote wilde worden?
Vliegen was geen meisjesdroom van me. Sterker nog, ik herinner me de allereerste keer nog dat ik in een vliegtuig zat. Ik denk dat ik een jaar of zes was en ging met mijn ouders en zussen naar Londen. Ik vond het maar eng en dacht toen: die stewardessen zijn gek joh, dat ze dit vrijwillig doen, haha. Tot mijn puberteit was ik ook niet echt bezig met wat ik wilde worden. Mijn vader was gek op vliegen en heeft in zijn studententijd veel aan motor- en zweefvliegen gedaan. Het zal dus toch wel in het bloed zitten. Een van mijn zussen is ook piloot, zij vliegt voor Cathay Pacific in Hong Kong.

Je moet redelijk beta geschoold zijn als je aan deze opleiding wilt beginnen?
Je hebt inderdaad natuur- en wiskunde nodig, dat zijn vereisten. In de praktijk gaat het er met name om dat je kunt logisch redeneren en een goed ontwikkeld ruimtelijk inzicht hebt.

Tijdens je studie was je ook actief bij het ASC (Amsterdamse Studenten Corps), kon je dit eigenlijk wel combineren, moest je veel dingen laten?
Ik ben inderdaad lid geworden bij het ASC/AVSV. Ik merkte na mijn eerste jaar studeren dat ik iets miste. Ik viel tussen schip en wal: ik wilde vliegen, maar er waren geen banen; ik ging studeren, maar zonder echt studentenleven. Daarom besloot ik om alsnog lid te worden. Uiteraard kon ik niet altijd overal bij aanwezig zijn, maar er was gelukkig heel veel begrip voor mijn situatie. Vliegen ging voor, altijd. Dat ging uiteraard ten koste van sommige borrels en feestjes, maar ik heb niet het gevoel dat ik veel gemist heb. Iedereen was er eigenlijk vrij relaxed over. Voor mijn gevoel had ik een beetje ’the best of both worlds’.

Hoe was het om zo anders te zijn, qua opleiding ;), in vergelijking met de gemiddelde student in Amsterdam?
Ik vond het een verademing dat iedereen iets totaal anders deed. Ik hoefde bij mijn jaargenoten echt niet aan te komen met de principes van aerodynamica, haha! Tijdens de vliegopleiding word je zo ondergedompeld in het vliegen, dat je nergens anders meer over praat. Wel nam ik af en toe dispuutsgenootjes mee in een Cessna om een rondje over Amsterdam te vliegen. Dat was natuurlijk wel super leuk om te kunnen doen.

Wat vond je het engst / moeilijkst tijdens je studie (voor het eerst vliegen op 1 motor?)
Tijdens de opleiding wordt je in zo’n 20 maanden klaargestoomd tot piloot van moderne verkeersvliegtuigen. Ik had geen vliegervaring en het was een compleet nieuwe wereld voor me. Ik kwam volledig groen aan bij de opleiding. Na een kleine twee jaar kun je een B747-400 besturen. Het tempo en de lat liggen dus hoog. Dat was soms wel zwaar; je moet constant presteren. Je leert er wel van onder druk te presteren en altijd oplossingsgericht te denken.

Hoe ziet een werkdag er voor jou uit?
Elke dag is anders. Momenteel vlieg door Europa. Wanneer ik een vroeg schema heb, meld ik me bijvoorbeeld om 6:00 ’s ochtends aan op Schiphol. Dan doe ik drie vluchten en eindig bijvoorbeeld in Oslo. Dan hebben we de rest van de dag in Oslo en slapen we daar in een hotel. De volgende ochtend gaat de wekker dan weer om 4:00 en vliegen we terug naar Schiphol, dan doen we vier vluchten en eindigen bijvoorbeeld in Warschau. Dit herhaalt zich dan een dag of 4 à 5 en daarna heb ik weekend. Meestal ben ik zo’n 5 dagen weg van huis en aansluitend heb ik dan zo’n 2 à 3 dagen weekend. Mijn weekenden zijn vaak bijvoorbeeld een maandag en dinsdag. Dat heeft zo zijn voor- en nadelen. De bestemmingen wisselen elke dag evenals de collega’s.

Heb je veel vrouwelijke collega’s (is het af en toe moeilijk om je mannetje te staan)?
Het percentage vrouwelijke piloten is nog steeds erg laag. Ik denk dat het nooit 50/50 zal worden. Het technische aspect (motoren etcetera), oog-hand-voet coördinatie en het vele weg van huis zijn trekt vrouwen denk ik wat minder aan. Het leuke is wel dat mijn collega’s in de cabine overwegend vrouwelijk zijn. Er is dus altijd wel een balans: meer mannen in de cockpit, maar meer vrouwen in de cabine.

Wat doe je meestal op bestemming als je een paar dagen moet wachten op de terugvlucht? Is dit een groot partyleven?
Er is een groot verschil tussen het vliegen van de intercontinentale vluchten en de Europese vluchten. Binnen Europa vlieg je bijna altijd de volgende dag terug; buiten Europa blijf je een paar dagen op bestemming vanwege de jetlag. We proberen waar mogelijk wel leuke dingen te doen: een autootje huren en rondrijden door Italië, hiken in Noorwegen of naar het strand in Frankrijk. Als er weinig tijd is, ga ik vaak even sporten en een rondje lopen door de stad. ’s Avonds eten we bijna altijd met de crew. Wanneer je binnen Europa vliegt, heb je wat minder tijd op bestemming. Je doet veel vluchten en die vluchten zijn relatief kort, wat het werk erg leuk maakt. Daarnaast vind ik Europa een heel mooi continent en vliegen we op een aantal uitdagende vliegvelden.
Hiervoor vloog ik als ik second officer op de Boeing 747-400. Een icoon in de luchtvaart. In dat jaar heb ik heel veel van de wereld kunnen zien, wat dat werk weer heel tof maakt. In die tijd heb ik de piramides in Teotihuacán in Mexico beklommen, met een cabrio langs de stranden van Malibu gereden, geskied in Zuid-Korea, het Terracottaleger in China bezocht, mijn familie meegenomen naar mijn zus in Hong Kong, vriendinnetjes meegenomen naar New York en L.A., leren duiken in Curacao en nog veel meer. Ik realiseer me dat ik bevoorrecht ben met mijn baan. Ondanks dat je veel van huis weg bent en vaak midden in de nacht aan het werk bent, kan ik me geen mooier beroep bedenken.

Een vraag die we altijd stellen: zou je studenten aanraden om te gaan ondernemen of om de veiligheid te kiezen van een baan in loondienst?
Het heeft mijn sterke voorkeur in loondienst te werken. De zekerheid van een vaste baan met een goed contract geeft me veel rust. Een van de grootste voordelen van mijn baan vind ik dat het me niet achtervolgt: zodra ik de kist uitstap, ben ik klaar. Er zijn geen e-mails die op me wachten, telefoontjes die ik moet plegen of afspraken die me achtervolgen: vrij is vrij. Als zelfstandig ondernemer vult je mailbox zich bij wijze van spreken zelfs als je op een vrije middag op een terras zit. Het werk is nooit ‘af’. Dat is niks voor mij.

Tot slot, hoe ziet de toekomst er (hopelijk) voor jou uit?
Je wisselt elke paar jaar van functie en vliegtuigtype. Daarbij klim je steeds een stapje hoger op de ladder. In de cockpit zijn er drie functies: second officer, first officer en captain. Daarnaast heeft elke vloot een ander routenetwerk.