Mariëtta (26) had een eetstoornis, studeerde diëtiek en is nu kraamverzorgster!

Mariëtta Bellaard is 26 jaar oud en komt oorspronkelijk uit Dordrecht, maar nu woont zij in een dorpje in de buurt van Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam. Mariëtta heeft de studie voeding en diëtiek gevolgd aan de Haagse Hogeschool en tegenwoordig is ze kraamverzorgster.

Hoe ben je erachter gekomen dat je een eetstoornis had?
Hier ben ik eigenlijk veel eerder achter gekomen dan ik in eerste instantie doorhad. Het is eigenlijk begonnen in de puberteit. Ik was op mijn middelbare school altijd al onzeker en was mezelf continu aan het vergelijken met iedereen om mij heen. Ik begon mezelf steeds vaker te wegen en probeerde daarnaast op mijn voeding te letten. Toen ik klaar was met de HAVO en naar de Haagse Hogeschool ging begon het eigenlijk pas echt. Mijn studie was voeding en diëtiek waardoor ik de hele dag bezig was met denken en praten over voeding, gewicht etc. Ik kan me nog goed herinneren dat we in het eerste jaar een les hadden waar je elkaars middel moest opmeten. Uit deze meting concludeerde ik dat ik de dikste van mijn klas was. Dit was voor mij het moment dat ik besloot om echt te beginnen met afvallen. Ik had bedacht dat ik alle kennis die ik had opgedaan gedurende het eerste jaar van m’n studie zou gaan gebruiken om af te vallen. In het begin voelde dit goed en gezond. Er leek niks aan de hand, totdat ik begon met liegen..

Ik woonde doordeweeks op kamers en in het weekend ging ik altijd naar m’n ouders. Ook daar loog ik elke keer weer over wat ik die week ervoor had gedaan. In dit stadium kreeg ik nog een kick van het afvallen, ik voelde me er sterk en trots door. Doordat ik altijd zo onzeker was geweest gaf het feit dat ik ergens in slaagde; het verliezen van gewicht, mij enorme voldoening.

Heb je enig idee waar de onzekerheid vandaan kwam?
Ik werd wel gepest vroeger. Dit pesten had niks met mijn gewicht te maken, maar met mij als persoon. Mijn klasgenoten vonden mij als persoon niet leuk en ze zeiden continu lelijke dingen over me. Dit is waar de onzekerheid voornamelijk vandaan komt. Verder ben ik nooit te zwaar geweest, ik heb nooit overgewicht gehad maar in mijn hoofd was ik te dik. Dit kwam doordat ik mezelf steeds aan het vergelijken was met verschillende modellen die ik op Social Media tegenkwam. Ook hier kwam de onzekerheid deels vandaan.

Toen je jezelf dunner zag worden, gaf dit je een fijn gevoel?
Ja in eerste instantie wel. Ik had een bepaald beeld in mijn hoofd van hoe ik wilde dat mijn lichaam eruit zou gaan zien. Elke keer als ik in de spiegel keek en zag dat ik weer een beetje dunner was geworden voelde het alsof ik dichter bij dit ‘ideale beeld’ was gekomen. Hoe slanker ik werd hoe aantrekkelijker ik me voelde. ‘Misschien krijg ik nu wel een vriend’, dacht ik.

Hoelang heeft het geduurd tussen het moment dat je begon met ‘onschuldig’ afvallen en het moment waarop duidelijk werd dat je aan een eetstoornis leed?
Ik denk ongeveer anderhalf jaar. In het najaar van 2017 begon ik met afvallen en in het begin van 2019 zat ik in een kliniek. Dat is redelijk snel gegaan dus. Het ging vooral snel toen ik mijn studie had afgerond en aan het werk ging. Ik begon in dienst bij een bedrijf al diëtist, hier ging het heel snel bergafwaarts. Ik was elke dag aan het werk met cliënten die aan eetstoornissen leden. Ook hier bleef ik mezelf maar vergelijken en wilde ik alsmaar meer afvallen. Een halfjaar nadat ik begonnen was met deze baan belandde ik bij de huisarts die constateerde dat ik anorexia had.

Wat was voor jou het moment en/of de reden om naar de huisarts te gaan?
Er waren eigenlijk twee redenen. De eerste was mijn moeder die erop aandrong dat ik naar de dokter moest gaan. Zij maakte heel erg van dichtbij mee hoe slecht het met me ging en kon het niet langer aanzien. De tweede reden was dat ik al bijna twee jaar niet meer ongesteld was geweest. Dit baarde mij natuurlijk enorm veel zorgen. Vooral ook omdat ik altijd al heel graag kinderen zou willen krijgen. Uiteindelijk heeft dat ertoe geleid dat ik bij de huisarts langs ben gegaan.

Hoe zag het proces tussen je eerste bezoek aan de huisarts en je eerste bezoek aan de kliniek eruit?
De huisarts verwees me gelijk door naar een kliniek. Helaas is dat doorverwijzen naar een kliniek in ons land minder makkelijk dan je denkt en dan je zou willen. Er was op dat moment een wachttijd van negen maanden. In oktober 2018 werd ik op de wachtlijst voor een kliniek gezet. In eerste instantie besloot ik om tijdens het wachten gewoon te blijven werken, maar dit heb ik niet lang volgehouden. In februari 2019 belandde ik in de ziektewet en moest ik stoppen met werken. Vanaf dat moment moest ik elke week langs de huisarts ter controle en om me te laten wegen. Op een gegeven moment zei de huisarts tijdens een wekelijkse controle dat als ik de week erna weer was afgevallen ik over zou moeten gaan op sondevoeding. Dat was voor mij het punt dat ik dacht ‘breng mij maar zo snel mogelijk naar een kliniek.’ Aan de sondevoeding is echt het laatste dat ik wilde als diëtist.

In hoeverre was jouw omgeving op de hoogte van wat er speelde?
In het begin probeerde ik constant vol te houden dat ik ‘gewoon’ en ‘gezond’ aan het afvallen was. Ik wilde duidelijk maken dat er geen reden tot zorgen was. Dit leidde er ook toe dat ik bepaalde afspraken en uitjes ging uitstellen of afzeggen. Ik had hier geen zin in en energie voor. Toen eenmaal aan mijn fysiek te zien was dat het niet meer oké was viel er niks meer te ontkennen. Mensen konden zien dat wat ik aan het doen was allesbehalve gezond en normaal was. Vanaf dat moment ben ik 100% open en eerlijk geweest.

Heb je ook fysieke klachten gehad tijdens je eetstoornis?
Ja, ik had het altijd koud. Zelfs zo koud dat ik vaak moeite had met slapen. In het begin vond ik het fijn om het koud te hebben, zo verbrand je namelijk het meest calorieën. Daardoor vond ik het zelfs leuk om het koud te hebben. Later wordt het minder. Ik was altijd moe, chagrijnig en ook kortademig. Zowel fysiek als mentaal begin je door te krijgen dat je niet oké bent.

Wat was voor jou het kantelpunt?
Dit waren twee dingen; de sondevoedingen en m’n omgeving. Zoals ik net al zei was sondevoeding iets wat ik op geen enkele manier kon en zou accepteren. Toen duidelijk werd dat sondevoeding zo goed als onvermijdelijk was knapte er iets bij mij. Daarnaast begon ik in te zien hoeveel pijn ik mijn omgeving aandeed. Mijn moeder was continu samen met mij aan het vechten. “Ga eten, ga eten, je gaat dood zo” zei ze tegen me. Ik zag haar steeds vaker huilen om mijn situatie. Het dieptepunt was toen m’n moeder de woorden van de dokter herhaalde:

Wat vond je het meest vervelende aan je eetstoornis?
Het kwijtraken van je zelf. Je bent een compleet ander persoon en dat heb je op het moment zelf niet helemaal door. Voor mijn eetstoornis was ik altijd heel blij en gezellig, maar toen het bergafwaarts ging verloor ik beetje bij beetje al mijn emoties. Aan de andere kant zag ik dit ook altijd als iets positiefs. Geen emoties voelen heeft namelijk ook iets fijns. In mijn ogen kunnen emoties en gevoelens heel veel pijn doen namelijk. Als deze emoties en gevoelens ontbreken, ontbreekt ook de pijn die erbij komt kijken.

Wat was de aanpak van de kliniek, hoe zag je leven er uit daar?
Mijn kliniek zat in Zuid-Afrika, in Kaapstad. Met dank aan een crowdfunding die mijn familie en vrienden hadden opgezet kon ik naar deze kliniek. In eerste instantie was het plan dat ik hier drie maanden zou blijven, dit werden er uiteindelijk achttien. De aanpak van deze kliniek is eigenlijk hetzelfde als die van een kliniek voor mensen met een verslaving. Je bent namelijk zelf ook een verslaafde. Verslaafd aan niet eten en afvallen en het gevoel dat dit oplevert. Wat ik persoonlijk heel goed vind aan zo’n kliniek is dat ze verder kijken dan het eetprobleem. Ze kijken naar de reden waarom jij niet wilt eten en dus af wilt vallen. Eigenlijk zoeken ze dus naar iets psychisch. Hierdoor krijg je continu therapieën, zowel individueel als in groepen. Wat voor mij ook heel erg hielp was dat ze ons daar niet vertelden wat ons gewicht was. Ze leerden ons dat je je goed moet voelen door hoe je je voelt en niet door hoeveel je weegt.

Waar heb je gedurende de eetstoornis de meeste steun uit gehaald?
Ik begon te zien dat mensen om mij heen die ook een eetstoornis hadden mensen en vrienden kwijtraakten. Ik snap dit persoonlijk wel. Je bent op een gegeven moment zo veel aan het liegen en manipuleren dat ik goed kan begrijpen dat je naasten daar klaar mee raken. Gelukkig ben ik zelf helemaal niemand om mij heen verloren. Daar heb ik altijd heel veel steun en motivatie uit gehaald. Het feit dat mijn familie en vrienden een crowdfunding voor me hadden opgezet, mij bleven bezoeken en bellen gaf mij een heel fijn gevoel. Zij waren echt iets waarvoor ik wilde leven. Ook hielp het voor mij dat de kliniek in Kaapstad was. Ik merkte al snel dat het goed voelde om ver weg van huis en mijn normale omgeving te zijn. Tot slot heb ik veel aan mijn geloof gehad. Ik ben Christelijk opgevoed en daardoor heb ik bij God veel steun kunnen vinden.

Wat houdt het 12 stappenplan in wat jij hebt gevolgd?
Dit is begonnen voor alcoholisten. Het zijn 12 stappen waar je doorheen gaat werken om in te zien dat je machteloos over je ziekte bent. Je gaat door het programma leren je leven over te geven aan een hogere macht. Dit kan bijvoorbeeld god zijn maar ook je oma. Een verslaving of een eetstoornis heeft vaak te maken met het willen hebben van controle over je leven. Deze stappen helpen je dus om je bewust te laten zijn over jezelf en over je ziekte. Je hebt hier meerdere mensen voor nodig. Je gaat dan ook naar meetings en op die manier help je elkaar.

Heb je hier veel vrienden aan over gehouden?
Ja, ik heb mijn beste vriendin ontmoet in de kliniek. Ik ben hier heel erg dankbaar voor. Ik heb met anderen ook nog steeds wekelijks contact. Ik doe ook nog steeds meetings met mensen die ik daar heb ontmoet via zoom. Dit is erg fijn want zij snappen heel goed wat ik bedoel omdat zij door hetzelfde proces heen zijn gegaan.

Merk je nu dat je minder onzeker bent?
Ik heb nog steeds dagen dat ik onzeker ben en niet wil eten. Ik voel mij dan nog steeds te dik. Op dit soort dagen eet ik dan ook echt met tegenzin. Ik ben nu zoals ze zeggen ‘in recovery from a eating disorder’, je blijft altijd gevoelig. Ik zit niet in mijn oude gedrag maar vecht wel elke dag nog tegen deze ziekte. Ik heb gelukkig nog geen terugval gehad en ben daar dan ook erg blij mee. Er blijven echt moeilijke dagen tussen zitten maar dit heeft iedereen wel denk ik. Vroeger was ik echt heel ongelukkig met mezelf, soms haatte ik mezelf zelfs. Nog steeds vind ik mezelf niet fantastisch maar er is een stijgende lijn. Nu kan ik mezelf meer accepteren en ook echt trots zijn op dingen. Ik ben veel meer open geworden en meer zelfverzekerd.

Is er een reden dat je nu bewust hebt gekozen om je baan niet meer te kiezen in de voedingssector?
Het was heel snel duidelijk toen ik in mijn kliniek terecht kwam dat ik niet meer terug kon naar mijn voorgaande beroep want dat is net als een alcoholist in een bar neerzetten eigenlijk. Dit is veel te triggerend en te confronterend. Ik vond het heel moeilijk om dit te accepteren omdat ik toch een hbo-diploma heb gehaald en die voor mijn gevoel zomaar door het raam heen kon gooien. Het duurde dan ook even voordat ik het kon accepteren. Ik snapte wel stapje voor stapje dat het hem gewoon echt niet ging worden. Als ik elke dag mensen moet gaan wegen en sondevoeding moet gaan voorschrijven dan hou ik mezelf echt voor de gek. Toen dacht ik, ik moet iets anders gaan zoeken en wat ik nu doe vind ik ook heel erg leuk. Natuurlijk vind ik het ergens wel heel jammer, ik heb namelijk zoveel geleerd in die opleiding. Als ik terugdenk vraag ik mij wel af of ik het nou leuk vond voor m’n eetstoornis. Wat ik zelf heel leuk vond was dat je mensen motiveert en begeleidt in het hele proces. Daarbij vond ik het leuk om met kinderen te werken. Maar in the end vond ik het vak ook té leuk voor m’n eetstoornis.

Heb je momenteel dingen die je weer onzeker laten voelen? Of juist zekerder?
Er zijn bepaalde dingen waar ik voor op moet passen. Ik heb bijvoorbeeld geen weegschaal thuis en mag hier ook niet ergens anders op gaan staan. Sportschool is voor nu ook nog een no go. Verder kan ik onzeker worden van Social Media, daarom ben ik nu ook niet zo actief op Social Media. Op Social Media ga ik mij toch weer vergelijken met andere, me dik voelen en jaloers worden. Ik kan soms nog moeite hebben met mensen die dunner zijn dan ik. Ook zijn er bepaalde vrienden waar ik naar kijk en denk: “ik wil dit ook”. Ik besef mij dan wel, je hebt het geprobeerd en het maakte je niet gelukkiger dus waarom zal ik het nog een keer proberen? Waar ik nog steeds erg onzeker van kan worden is van mensen die iets heel goed kunnen en heel zelfverzekerd zijn. Daarentegen, wat mij heel erg zeker maakt zijn sowieso mijn vrienden. Ik geniet ervan om met hun leuke dingen te doen; koffietjes doen, nachtjes weg etc. Met familie zijn, de kerk en meetings doen is erg belangrijk voor mij. Als ik via mijn werk bedankjes krijg kan ik dit ook heel erg waarderen.

Momenteel ben ik vrijwilliger voor stichting Weet, waar ik werk als ervaringsdeskundige. Weet is een hulplijn voor mensen met een eetstoornis. Als mensen naar deze hulplijn bellen zijn er twee dagen in de week dat je mij aan de telefoon krijgt. Toen ik terug was uit de kliniek ben ik via facebookgroepen voor mensen met eetstoornissen gaan zoeken naar manieren om mensen te helpen. Dit is hoe ik terecht ben gekomen bij Weet. Via de hulplijn van Weet kan ik een luisterend oor zijn voor mensen die door hetzelfde heen gaan als waar ik doorheen ben gegaan.

Tot slot, heb je nog tips!
Niet vergelijken. Het gevaar aan de ziekte is dat je je gaat vergelijken met andere die ook ziek zijn. Zo kan je denken: ik ben helemaal niet zo ziek als dat meisje op tv die er zo en zo uitzag. Als het voor jou erg genoeg is, is dat maar zo. Voor de ene is dat als je bijna doodgaat en voor de andere is dit wanneer je niet meer met vriendinnen uit eten kan. Blijf daarom dicht bij jezelf. Zoek andere op en doe het niet alleen. Zoek lotgenoten die hetzelfde doormaken / hebben doorgemaakt door meetings, facebook of in een kliniek. Wees eerlijk en schaam je niet want je kan er niks aan doen dat je een eetstoornis hebt. Wees lief voor jezelf en geef toe als je hulp nodig hebt.

Bekijk onze vacatures Meer blogs